kütle ve hacim ölçme yöntemlerinin incelenmesi

Hacim bir maddenin uzayda kapladığı yerdir. Hacim sıcaklık ve basınçla değişir. Yaygın bir özelliktir. Birimi m3 veya litredir. Bir maddenin birim kütlesinin hacmi ise özgül hacim olarak adlandırılır. Özgül hacim v ile gösterilir ve birimi m3/kg’dır. Formülü; m V v ’dir. Burada; V= Hacim (m3) m= Kütle (kg) dır. Ağırlıkçekim kuvvetidir ve dinanometre ile ölçülür. Özkütle, bir maddenin birim hacimdeki kütlesine öz kütle denir.Ayırt edici özelliktir ve d sembolüyle gösterilir.Özkütle=kütle/hacim yani d = m / V dir. Özkütle kütle ve hacime bağlı değildir. Çünkü kütle artıkça hacimde orantılı olarak artacağından Spektroskopi, bir maddenin özelliklerinin, soğrulan (emilen) parçacıklar, ışık veya ses aracılığı ile incelendiği bir işlemdir. Moleküllerin, iyonların ve çekirdeklerin “kuantumlanmış” enerji düzeylerini belirleyen bir yöntemdir. Kimyasal analizlere bağlı değildir. Spektrumsal analizler de, kimyasal analizlerden oluşmaz. önlemleriuygulayarak uluslararası ölçü sistemlerine uygun kütle, hacim, değiúimleri inceleme ile ilgili bilgi ve becerilerinin kazandırılması amaçlanmaktadır. DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI 1. Kütle ölçümü yapar. 2. Hacim ölçümü yapar. 3. Yoğunluk ve kıvam ölçümü yapar. 4. Madde ve Mol hesaplamaları yapar. 5. Maddelerin sahip olduğu sıcaklık da kütle ve hacim gibi ölçülebilir. Maddelerin sıcaklığını ölçen araçlara termometre (sıcaklık ölçer) denir. Kullandığımız termometreler Celcius (Selsiyus) birimine göre bölmelenmiştir. Bu bölmelemede 0 ºC buzun erime sıcaklığını, 100 ºC ise suyun kaynama noktasını gösterir. nama nama habib di indonesia beserta fotonya. Kütle ve hacim ölçme tekniklerini inceliyelim HACİM KÜTLESİ Özgül Ağırlık, Yoğunluk UNI tablolarına ve Uluslararası anlaşmalara göre, özgül ağırlık ya da yoğunluk terimleri yerine hacim kütlesi teriminin kullanılmasına karar verilmiştir. Terazi ile ölçülmüş olan kütle, hacim ile bölünür. Hacim Kütlesi = Kütlesi/Hacim Tek olarak 5 da Erodot aynı hacme sahip beyaz altın, gümüş ve saf altının ağırlıklarının farklı olduklarını tespit etmiştir. Netice itibariyle hacim kütlesi kavramı çok eskilere dayanmaktadır. Hacim Kütlesinin Değişik İfadeleri a Hacmi bir santimetre küp, yani bir mili litre olan bir nesnenin gram cinsinden ağırlığıdır. b Bir nesnenin aynı hacme sahip 4 C’ deki sudan kaç kat ağır olduğunu belirten rakamdır. c Bir desimetre karelik alanda bir mikronluk milimetrenin 1000′ de 1′ i kalınlığın elde edilmesi için gerekli olan santigramdır. Bu tanım özellikle altın ve gümüş kaplamada geçerlidir. Nesnelerin hacim kütlesi ısı ile değişir, bu nedenle rakamlar dereceler ile birlikte verilir. Belirtilmediği hallerde 20 C’ deki değerler kastedilmektedir. Erimiş maddenin soğumasında meydana gelen külçe, aynı maddenin haddelenmiş halinde farklı bir değere sahiptir. Bu fark çok büyük olmadığından pratik uygulamalarda dikkate alınmaz. Tabloda birkaç örnek sunulmuştur. Sıvı haldeki bir metalin hacim kütlesinin katı halinden düşük olması ilginçtir. Sonuç olarak metaller eritildiğinde daha ağır olan katı parçacıklar dibe çökebilir. Bu nedenle karıştırma işlemi kesinlikle gereklidir. Kadmiyum, Hacim Kütlesi = 8,370 Gümüş, Hacim Kütlesi = 9,510 Altın, Hacim Kütlesi = 19,296 Bakır, Hacim Kütlesi = 8,217 Kurşun. Hacim Kütlesi = 113005 Çinko, Hacim Kütlesi = 6,480 Kalay, Hacim Kütlesi = 7,184 Civanın ağır, alüminyum hafif olduğu söylendiğinde, hacim kütleleri hakkında bilgi verilmektedir, yani civanın yoğunluğunun alüminyumunkinden ağır olduğu belirtilmek istenmektedir. Bir kuvvet tarafından itilen bir nesnenin hacim kütlesi ne kadar düşükse, katledeceği yol o kadar uzun olur. Bu yöntem elin kullanılmadığı ve yoğunluğun göz kararı kestirilmesi gerektiğinde kullanılır. Örnek olarak, başın hareketleri sonucunda çok sallanan küpelerin plastik veya küpelerin sallanması çok daha azdır. Düşük hacim kütleli nesneler terazinin küçük ağırlıklarında kullanılır. Nedeni ise hacimleri büyük olacağından tutulmaları daha kolay olacaktır. Genelde alüminyum kullanılır. Diğer ağırlıklar içinde pirinç kaplı kurşun kullanılır. Pratiği arttıkça kuyumcu bir nesnenin hacim kütlesine eli ile karar verebilir. Sadece dokunma ile beyaz altını platinden, bunlarında diğer metallerden ayırabilmektedir. Beyaz altını platinden, bunlarında diğer metallerden ayırabilmektedir. Beyaz altın ile paladyum arasındaki fark belli olmamaktadır. Ancak 750′ milyemlik altının hacim kütlesi paladyumunkinin 3 katıdır. Günümüzde kuyumcu 750 milyemlik altınla 500′ lük altını eli ile tartarak anlayabilmektedir. Zamanla edinilen bu alışkanlık değişik avantajlar sağlamaktadır. II. Dünya savaşında birkaç kuyumcu kıymetli metal kıtlığını fırsat bilerek altın kaplı adi metal külçelerini pazarlayan dolandırıcıların tuzağına düşmemiştir. Gözün el ve beyine hacme göre ağırlığın ne olması gerektiğini söylemesi şarttır. Boru ve delikli külçeler gibi hacmi tam olarak anlaşılmadığı durumlarda işler zorlaşmaktadır. Bu durumlarda kuyumcunun ölçme yapmasının öğrenmesi gerekmektedir. En yüksek hacim kütlesine platin ailesine mensup olan osmiyumda ve iridyumda rastlanmıştır. Azalan Hacim Kütlesine Göre Metaller Osmiyum 22,5 İridyum 22,42 Platin 21,37 Altın 19,3 Volfram 18,6..19,1 Uranyum 18,7 Tantalyum 16,6 Cıva 0 C 13,596 Cıva 20 C 13,546 Radyum 12,30 Paladyum 12,16 Rutenyum 12,06 Talyum 11,86 Toryum 11,3..11,7 Kurşun 11,34 Gümüş 10,42..1053 Bizmut 9,8 Molibden 9,6 Nikel 8,6..8,9 Kobalt 8,9 Bakır 8,30..8,95 Kadmiyum 8,64 Demir 7,86 Manganez 7,42 Kalay 7,30 İndiyum 7,28 Çinko 7,14 Krom 6,92 Antimon 6,68 Zirkonuyum 6,4 Galyum 5,9 Vanadyum 5,86 Arsenik 5,75 Germanyum 5,46 Titanyum 4,5 Berilyum 3,5 Alüminyum 2,699 Bor 2,5 Berilyum 1,84 Magnezyum 1,74 Hacim kütlesinin bilinmesi her zaman kalpazanlığı ortaya çıkaramaz. Örnek olarak tungsten volfram ve altın değer olarak çok yakın olduklarından ilk metalin altın kaplı külçesini ayırmak çok zor olup değişik bilimsel metotlar gerektirir. 1977 yılının Mart ayında Frankfurt Gümrüğünde 11 gram altın kaplı 100 gramlık tungsten külçeye rastlanmıştır. Kimyasal yoldan tüm kalınlığın incelenmesi ile emin olunabilir. ÖLÇME Hacim kütlesinin ölçme metodunu ilk oraya atan Arşimet aynı zamanda ilk olarak bir kalpazanlığında ortaya çıkarmıştır. Nitekim Siraküs Kralı II. Gerone’ nin Kraliyet tacının tamamen altın olmadığını tespit etmiştir. Yıl 240′ ta. Hacim kütlesinin değerli taşlarını incelenmesinde büyük önemi vardır. Tek kolu olan ve hidrostatik terazi olarak bilinen bir çeşit terazi ile ölçülür. Sıvıların hacim kütlesinin ölçülmesi için bir cam silindirle bir yoğunluk metre gerekmektedir. Yoğunluk metre üst tarafında ölçekli bir çubuğu bulunan cam bir nesne olup, doğrudan hacim kütlesi okunabilmektedir. Bazıları derece cinsinden okunmakta olup bunlara Baume denir. İki gruba ayrılırlar Sudan daha ağır ve amonyak gibi sudan daha hafif sıvılar. Bu aygıtlar özellikle deneyler, kıymetli metallerin rafinesi ve galvanize için gerekli olan asitler için kullanılır. KUYUMCULUKTA HACİM KÜTLESİ TESBİTİ Terazi Metodu İle Hacim kütlesi nesnesinin ağırlığı ile yer değiştiren suyun ağırlığı oranıdır. Terazi ile ağırlığı ihmal edilebilir bir naylon iple asılı maddenin kütlesi tartılır. Aynı tartı işlemi asılı aynı maddenin bir bardak suya batırılmış halde iken gerçekleştirilir. Ağırlık değişimi yer değiştiren suyun ağırlığı olacaktır. Bu iki değerin birbirlerine bölümünden hacim kütlesi bulunur. Susuz Rr ve sulu Rc ağ kütleleri tartılıp. Ayrıca ağlı sulu Tr ve susuz Tc tartılar gerçekleştirilir. T değerleri toplamı ifade ederler 1 Ağ + nesne havada 2 Ağ nesne suda. Nesnenin havada ve suda ağırlığı Tr-Rr ve Tc-Rc dir. Bunları Pr ve Pc ile ifade edebiliriz. Hacim kütlesi ise Pr/Pr-Pc = nesnenin ağırlığı/ yerdeğiştiren suyun ağırlığı. Terazi ve Beher Metodu İle Pikometre diğer adı beher üzerinde hacmin mililitre cinsinden ifade edildiği bir cam kaptır. Büyük nesnelerin girebileceği şekilde iki kısımdan oluşmaktadır. Toz, talaş, damla ve granül halindeki metaller için kullanılabilmektedir. a Nesne katıdır. b Boş ve kuru beher tartılır. c Eğer şekilde gösterilen beher kullanılırsa 20 C’ de ml ya da 10gr saf su içerir. Nesne behere yerleştirilir, yeniden tartılabilir boş beher-nesne d Azami değere kadar saf su doldurulur. 10 ml ile olan fark nesnenin ağırlığı olacaktır. e Nesnenin ağırlığı ile eksik suyun ağırlığı bölünür ve hacim kütlesi hesaplanır. HİDROSTATİK METODUN UYGULANMASI Hacim kütlesinin iki metalden oluşan alaşımların ayarının tespitinde kullanılmaktadır. Bu metoda hidrostatik denmektedir. Kimyasal analizin verdiği değerler kadar kesin olmamakla birlikte kullanışlı bir yöntemdedir. Özellikle numune alınması mümkün olmayan durumlarda kullanılır. Metodun dayandığı prensip şudur Bir alaşımın ayarı, hacim kütlesi 1000’lik metalin hacim kütlesine ne kadar yakınsı olursa 1000′ e kadar yakın olur. Gümüşün hacim kütlesi 10,5 Bakırın eklenmesi hem 10,5′ i hemde ayarı düşürür, çünkü saf bakır ancak 8,9′ a ulaşabilmektedir. Eğer hacim kütlesi 8,9′ u aşmıyorsa, gümüş yok demektir ve malzeme 1000′ lik bakırdır. Kütle nedir, nasıl ölçülür? Kütle, bir cisimde bulunan madde miktarının ölçüsüdür ve eşit kollu terazi ile önceden kütlesi bilinen bir cisim yardımıyla ölçülür. Kütle Kütle, bir cisimde bulunan madde miktarının ölçüsüdür. Birimi SI sisteminde kilogramdır. Skaler bir büyüklüktür. Ağırlık Ağırlık ise cismi yere doğru çeken yer çekimi kuvvetidir. Cismin ağırlığı yer çekimine göre değişirken, kütlesi her zaman sabittir. Bir cisim dünyada, ayda ya da marsta aynı kütleye sahiptir. Ölçülmesi Kütle, eşit kollu terazi ile önceden kütlesi bilinen bir cisim yardımıyla ölçülür. kütlenin ölçümü Birim Güneş’in kütlesi dünya’nın kütlesinin yaklaşık 333 bin, balinanın kütlesi insan kütlesinin yaklaşık 2 bin katıdır. Böyle geniş skaladaki kütlelerin kolayca ifade edilmesi için çevirme çarpanı kullanılır. Güneş 19,90 x 1029 Dünya 5,98 x 1024 Ay 7,36 x 1022 Balina 15 x 104 İnsan 7 x 101 Karınca 3 x 10-6 Bakteri 1 x 10-15 Elektron 9,11 x 10-31 çeşitli kütleler Böylece karıncanın kütlesi 3 mg, bakterinin kütlesi 1 femto gram, balinanın kütlesi 150 ton şeklinde ifade alana not bir sorunuz mu var? Madde ve Özellikleri 2 6 3 9 Dünyanın kütlesi nasıl hesaplanmıştır? Dünya’nın kütlesi, Newton’un kütle çekimi yasası kullanılarak hesaplanmıştır. Bunun için kütlesi bilinen herhangi bir cismi kullanmak yeterlidir... 0 3 2 10 Sayma ve ölçme nedir? Ölçme bir büyüklüğün belirlenen bir ölçeğin birimiyle yapılan sayma işlemidir. 2 3 7 10 Kütlenin korunumu yasası nedir? Kimyasal tepkimelerde tepkimeye giren maddelerin kütleleri toplamı, oluşan yeni ürünlerin kütleleri toplamına eşittir. 17 132 64 8 Hacim nedir, nasıl ölçülür? Hacim, maddelerin uzayda boşlukta kapladığı yerdir. Maddenin haline göre hacim ölçme yöntemi de farklılık gösterir. Katı ve sıvıların hacmi sabit, g.. Previous Next 0 0 0 0 Bolometre ışınımölçer nedir? Balometre, cisimlerin sıcaklıkları nedeniyle yaydığı ışınımı bütün dalga boylarında ölçmek için kullanılan cihazdır. 2 9 7 6 Isı sığası nedir? Bir maddenin belirli bir miktarının sıcaklığını bir derece artırmak için gerekli enerjiye ısı sığası denir. Previous Next Maddelerin kütleleri ve hacimleri arasındaki ilişkiyi açıklar. Madde, Hacim ve Maddenin Halleri -1 ders videosunu buradan izleyebilirsiniz. Madde, Hacim ve Maddenin Halleri-2 ders videosunu buradan izleyebilirsiniz. FİZİK Madde ve Özellikleri Madde , Kütle ve Hacim Duyu organlarımızla algılayabildiğimiz, kütlesi, hacmi, eylemsizliği olan her şey maddedir. Maddenin şekil almış haline cisim denir. Maddeler tabiatta dört halde Katı maddelerin belirli şekilleri ve hacimleri, tanecikleri birbirine çok sıkı bağladır, tanecikler arasındaki boşluklar azdır. Titreşim hareketi yaparlar öteleme hareketi Belirli bir hacmi olan ve bulundukları kabın şeklini alan akışkan maddelerdir. Tanecikleri arasındaki çekim kuvveti katılara göre daha azdır ve öteleme hareketi Belirli bir hacmi ve şekli yoktur. Tanecikleri bulunduğu kabın her yerine dağıldığından bulundukları kabın hacmini Çok yüksek sıcaklıkta atomlar elektronlarını salarak iyon haline gelirler. Maddenin iyon ve elektronlardan oluşmuş çok yüksek sıcaklıktaki haline plazma denir. Maddelerin çeşitli özellikleri vardır. Geçirgenlik, iletkenlik, saydamlık, esneklik, mıknatıstan etkilenme, kütle, hacim, renk, koku vb. bunlardan kütle ve hacim maddelerin ortak özellikleridir. Maddelerin Ortak Özellikleri Kütle Hacim Eylemsizlik Tanecikli ve boşluklu yapıda olma Kütle, bir cismin hızlanmaya gösterdiği tepkidir. Bir cismin kütlesi kendisinin temel ve daimi bir özel değeri olup, değişmez. Mesela; ağırlık yere göre değişen bir büyüklük olduğu halde, kütle değişmez. Kütlenin Ölçülmesi Kütle eşit kollu terazi ile ölçülür. Bir kefeye kütlesi ölçülecek cisim diğer kefeye standart kütlelerden cismi dengeleyecek kadar miktarı kullanılarak tartma işlemi yapılır. Yer çekimi ivmesinin olmadığı yerde teraziler çalışmaz. Analog ve dijital teraziler de kütle ölçümü için kullanılmaktadır. Kütle ağırlık temel biriminin kat ve as katları şunlardır Ton t 1 000 kg Kental q 100 kg Kilogram kg 1 kg Hektogram hg 0,1 kg Dekagram dag 0,01 kg Gram g 0,001 kg Desigram dg 0,0001 kg Santigram cg 0,000 01 kg Miligram mg 0,000 001 kg Mikrogram µg 0,000 000 001 kg Karat kr 200 mg yalnız kuyumculukta ve kıymetli taşların tartılmasında kullanılır. Kütle temel birimi kilogramın kat ve as katları pozitif ve negatif üslü olarak gösterilebilir. Hacmin Ölçülmesi DERECELİ SİLİNDİR LİTRE KABIBir sıvının hacmi ve düzgün geometrik olmayan cisimlerin hacmi dereceli silindir ya da litre kabı ile ölçülür. Bir sıvının hacminin ve düzgün geometrik olmayan cisimlerin hacminin dereceli silindir ya da litre kabı ile ölçülmesi doğrudan ölçmedir. Düzgün geometrik maddelerin hacmi matematiksel formüller kullanılarak ya da dereceli silindir ile ölçülebilir. Düzgün geometrik cisimli maddelerin hacminin matematiksel formüller kullanılarak ölçülmesi dolaylı ölçmedir. desimetreküp = Litre santimetreküp = mililitre 1. Dikdörtgenler prizması biçimindeki bir cismin hacmi 25 Litredir. Bu cismin hacmi kaç santimetreküp eder? prizması şeklindeki bir kitabın boyutları 2 cm, 20 cm, 30 cm ise kitabın hacmi kaç desimetreküptür? silindir biçimindeki bir kap 3 Litre su almaktadır. Bu kabın yarısı kaç mililitre su alır ? şeklindeki bir cismin bir yüzeyinin alanı 9 santimetrekaredir. Cismin hacmi kaç santimetreküptür ? uzunluğu 3 cm olan küplerden ,kenar uzunlukları 3,6 ve 12 cm olan dikdörtgenler prizması oluşturulacaktır. Kaç tane küp gerekir ? 6. Bir kenar 20 cm olan cismin hacmi kaç desimetreküptür, milimetreküptür, metreküptür ? 7. Düzgün geometrik olmayan cisimlerin hacimlerinin bulunması Katı maddelerin hacminin yer değiştirme yöntemiyle bulunabilmesi için katının sıvı içinde tamamen batması ve sıvıda çözünmüyor olması gerekir. Katı cisim sıvının içine bırakıldığı zaman yer değiştiren sıvının hacmi katı cismin hacmine eşittir. Katı cisim tamamen dolu taşırma kabına atılmışsa , katı cismin hacmi taşan sıvının hacmine eşittir. Cevap HACİM KÜTLESİ Özgül Ağırlık, Yoğunluk UNI tablolarına ve Uluslararası anlaşmalara göre, özgül ağırlık ya da yoğunluk terimleri yerine hacim kütlesi teriminin kullanılmasına karar verilmiştir. Terazi ile ölçülmüş olan kütle, hacim ile Kütlesi = Kütlesi / HacimTek olarak 5 da Erodot aynı hacme sahip beyaz altın, gümüş ve saf altının ağırlıklarının farklı olduklarını tespit etmiştir. Netice itibariyle hacim kütlesi kavramı çok eskilere dayanmaktadır. Hacim Kütlesinin Değişik İfadeleri a Hacmi bir santimetre küp, yani bir mili litre olan bir nesnenin gram cinsinden Bir nesnenin aynı hacme sahip 4 C’ deki sudan kaç kat ağır olduğunu belirten Bir desimetre karelik alanda bir mikronluk milimetrenin 1000′ de 1′ i kalınlığın elde edilmesi için gerekli olan santigramdır. Bu tanım özellikle altın ve gümüş kaplamada hacim kütlesi ısı ile değişir, bu nedenle rakamlar dereceler ile birlikte verilir. Belirtilmediği hallerde 20 C’ deki değerler maddenin soğumasında meydana gelen külçe, aynı maddenin haddelenmiş halinde farklı bir değere sahiptir. Bu fark çok büyük olmadığından pratik uygulamalarda dikkate alınmaz. Tabloda birkaç örnek sunulmuştur. Sıvı haldeki bir metalin hacim kütlesinin katı halinden düşük olması ilginçtir. Sonuç olarak metaller eritildiğinde daha ağır olan katı parçacıklar dibe çökebilir. Bu nedenle karıştırma işlemi kesinlikle gereklidir. Kütle Nedir? Bir objenin değişmeyen miktarıdır. Eşit kollu terazi ile ölçülür. Yönsüz skaler büyüklüktür. Kütle , cismin bulunduğu ortama göre değişmez. Hacim nedir? Bütün maddeler için ortak özelliktir. Sıvı maddelerin hacmi olmasına rağmen şekilleri yoktur. Katı maddelerin hem hacmi hem de şekli vardır. Kütle Ne İle Ölçülür? Eşit kollu terazi ile. Hacim Ne İle Ölçülür? Dereceli silindir ile. Kütlenin Birimi Nedir? - Kg / g Hacmin Birimi Nedir? L / ml Kütlenin Sembolü Nedir? m Hacmin Sembolü Nedir? V Kütle Ve Hacim Arasındaki Farklar Nelerdir? Hacim , maddenin kapladığı yerdir. Kütle , maddenin miktarıdır. Bilgi Bir madde çok yer kaplasa da hafif olabilir. Örneğin; 1 kg elyaf ve 1 kg demir.

kütle ve hacim ölçme yöntemlerinin incelenmesi